Interview door Ciska Hoet
Een voorstelling over de legendarische Amerikaanse componiste en zangeres Meredith Monk: dat kan niet zonder vrouwelijke muzikanten op het podium. Of is die discussie juist hopeloos voorbijgestreefd? Een geanimeerd gesprek met podiumtalenten Nabou Claerhout, Naomi Beeldens en Anthe Huybrechts.
“Heel eerlijk? Ik vind het jammer om dit interview op te hangen aan Internationale Vrouwendag. Ik heb soms het gevoel dat ik dat thema opgedrongen krijg. Als drie mannen op het podium staan, moeten zij het dan ook hebben over hun man zijn?”
Trombonist en jazzmuzikant Nabou Claerhout neemt geen blad voor de mond wanneer het gaat over de positie van vrouwen in de muzieksector. Al krijgt ze tegenwind van haar collega, sopraan Naomi Beeldens: “Ik vind het net wel belangrijk om dit gesprek te blijven voeren, precies omdat die gelijkheid er nog niet is.”
Samen met zangeres en pianist Anthe Huybrechts staan ze op het podium in Hey Meredith!, het eerste muzikale podiumportret van Zonzo Compagnie over een vrouwelijke componist: Meredith Monk.
En hoewel het trio misschien niet helemaal op dezelfde lijn zit op vlak van een thema als vrouwenemancipatie, delen ze duidelijk wel dezelfde bewondering en fascinatie voor Monk.
Ik moet bekennen dat ik haar op voorhand niet kende, maar zodra ik haar begon op te zoeken, ben ik haar als een groot voorbeeld gaan beschouwen. De manier waarop ze niet alleen out of the box denkt, maar ook ontsnapt aan allerlei hokjes: daar kan ik veel uit leren.
- Anthe Huybrechts
Fenomeen
“Ze is een echt fenomeen,” steekt Beeldens van wal. “Monk is een veelzijdig talent met een heel eigen klankidioom. Als grondlegger van extended vocal technieken gebruikt ze haar stem op een heel eigen manier. Ze begon haar carrière in de jaren zestig maar ze heeft tot op vandaag grote invloed op de muziekwereld.”
Huybrechts knikt. “Ik moet bekennen dat ik haar op voorhand niet kende, maar zodra ik haar begon op te zoeken, ben ik haar als een groot voorbeeld gaan beschouwen. De manier waarop ze niet alleen out of the box denkt, maar ook ontsnapt aan allerlei hokjes: daar kan ik veel uit leren.”
In de aanloop naar de muziektheatervoorstelling voor een jong publiek had het trio een uitgebreid online-gesprek met Monk. “Omdat ik jazzmuzikant ben, raadde ze me meteen een goede jazzdocumentaire aan met vrouwen in de hoofdrol,” lacht Claerhout.
“Ze is heel open en grappig maar het is ook duidelijk dat ze weet wat ze wil.” De makers kregen Monks fiat om met een aantal van haar werken aan de slag te gaan, én om met een trombone te werken, terwijl Monk dat zelf eigenlijk nooit gedaan heeft.
“Het fijne is dat we met heel veel materiaal aan de slag kunnen dankzij haar gevarieerde oeuvre,” zegt Huybrechts. “Er is film- en koormuziek en haar specifieke manier van bewegen, maar ze heeft bijvoorbeeld ook documentaires gemaakt waarop de projecties die we gebruiken gebaseerd zijn."
Door zo compromisloos haar eigen creatiedrang te volgen, is ze haast vanzelf een boegbeeld geworden.
- Naomi Beeldens
Als vrouw in een mannenwereld
Dan komt het gesprek toch weer uit bij Monks positie als vrouw in een mannenwereld. “Ik weet niet of Monk zich doorheen haar carrière actief als feminist heeft willen profileren,” zegt Beeldens, “maar het is ontegensprekelijk een thema in haar werk, soms heel letterlijk zoals in Education of the Girlchild.
Door zo compromisloos haar eigen creatiedrang te volgen, is ze haast vanzelf een boegbeeld geworden.” “Ik denk sowieso dat je vroeger harder moest knokken dan nu als vrouw,” vult Claerhout aan. “Ik heb me op school of later bij collega’s nog nooit anders gevoeld omdat ik vrouw ben, maar ik besef natuurlijk dat dat niet altijd zo geweest is.”
Daarnaast mogen we niet vergeten dat er nog steeds seksisme is, op duidelijke en minder duidelijke manieren, verborgen in werkprocessen of in de manier waarop er gecommuniceerd wordt.
- Anthe Huybrechts
Iedereen gelijk
“Ik deel die mening op zich wel,” stipuleert Claerhout. “Het is niet omdat ik het niet zo ervaar dat andere mensen geen negatieve ervaringen hebben. We moeten er met zijn allen voor zorgen dat iedereen gelijk is.
Toch wil ik er niet heel de tijd bij stilstaan dat ik vrouw ben, laat staan dat ik mannen negatiever zou bekijken omdat ze man zijn.
Voor Hey Meredith! staan we trouwens misschien wel met drie frontvrouwen op het podium, maar we hebben een geweldig gevarieerde ploeg achter ons. De regie, de choreografie, de video’s: allemaal straf werk van straffe mensen.”
Zo straf dat ze bereid zouden zijn om live voor Monk te spelen? Die vraag zorgt voor hilariteit. “We zouden zó zenuwachtig zijn mochten we weten dat ze in het publiek zit,” klinkt het in koor. Al mag het duidelijk zijn dat Hey Meredith! een ode aan Monk wordt om u tegen te zeggen.